Gripten korunma yolları

Grip (influenza), influenza virüsünün yol açtığı bulaşıcı bir enfeksiyon hastalığıdır.  Grip virüsü damlacık yoluyla bulaşır. Öksürüp hapşıran kişi, virüs içeren damlacıkları etrafa yayar. Bu damlacıkların ağız, burun ya da gözlere ulaşması ile hastalık bulaşır. Bu nedenle gripli bir kişi öksürüp hapşırırken ağzını bir mendille ya da mendil bulamıyorsa kolları ile kapatmalıdır. Ellere hapşırmak tehlikelidir çünkü ellere bulaşan virüs, dokunulan her yere yayılır. Gripli kişi sık sık ellerini yıkamalıdır.

Gribin toplumda yayılmasını engellemek için, bulaşın yüksek olduğu hastalığın ilk günlerinde okul, iş, vb. toplu alanlarda bulunmak yerine evde istirahat edilmesi gerekir.

Ev halkını korumak için eller sık sık yıkanmalı, odalar havalandırılmalıdır. Özellikle hastalığın ağır seyretme riski olan kişilerin yakınında grip hastalarının maske takması önemlidir. Maske, ağzı ve burnu tam kapatmalı, ıslandığında ise değiştirilip eller yıkanmalıdır.

GRİP NASIL ANLAŞILIR?

Grip ani başlayan ateş, öksürük, boğaz ağrısı, baş ağrısı, burun akıntısı, kas ve eklem ağrıları ile kendini gösterir.

Ateş, eklem ve kas ağrıları yoksa öncelikle nezle gibi daha hafif seyreden diğer solunum yolu hastalıklarını düşünülür. Öksürük şiddetli olabilir ve bazı kişilerde iki hafta veya daha uzun sürebilir. Ateş uzun süre devam ederse, koyu renkli balgam, göğüs ağrısı veya nefes darlığı olursa pnömoni (zatürre) olma ihtimali yüksektir. Bu durumda mutlaka doktora başvurulmalıdır. Özellikle bağışıklık sistemi zayıf olan kişilerde bu durum tehlikeli olabilir.

KİMLER GRİP İÇİN RİSK ALTINDADIR?

Grip her yaştan insanı etkiler. Özellikle gebeler, 50 yaş üzeri, 5 yaş altı kişiler, akciğer, kalp hastalığı, böbrek, karaciğer yetmezliği olanlar, kanser, diyabet vb. hastaları, herhangi bir nedenle bağışıklık sistemi baskılanmış hastalar, organ nakli geçirenler ve aşırı şişman kişiler grip için daha çok risk altındadır. Bu kişilerde grip için hastaneye yatış gerekebilir hatta hastalık ölümle sonuçlanabilir.

GRİP TEDAVİSİ

Grip için istirahat ve destek tedavisi önemlidir.  İhtiyaç halinde ateş düşürücü ilaçlar kullanılabilir. Bol sıvı tüketimi önerilir. Ancak risk grubundaki kişiler ve risk grubunda olmasa bile hastalığın ağır seyredeceği düşünülen bireylerde doğrudan grip virüsüne etkili ilaçlar (oseltamivir, zanamivir vb.) kullanılır. Bu hastaların mutlaka doktora başvurması gerekir.

GRİPTEN KORUNMAK VE GRİP AŞISI

Gribe yakalanmamak için sık sık el yıkamak, sağlıklı beslenmek, mevsime göre giyinmek gibi kişisel önlemler alınabilir. Risk altındaki kişiler için en etkili korunma yolu aşıdır. Bu kişiler gribin en önemli nedeni olan pnömoni açısından da risk altındadır. Doktorlarından bilgi alarak pnömokok (zatürre) aşısı da olması gerekmektedir.

GRİP AŞISI NE ZAMAN YAPILMALIDIR?

Aşı, her yıl ekim ayında başlayan aralık ayında artan, nisan-mayıs aylarını kapsayan dönemde de sık görülen gripten korunmada en etkili yöntemlerdendir.

Gribin seyrine bakıldığında, grip aşısının her yıl ekim ayında yaptırılması gerekir. Ancak risk grubundaki kişiler, daha önce aşı olmadıysa şubat ayına kadar aşıyı yaptırabilirler. Aşılanan veya hastalığı geçiren kişiler bir sonraki grip mevsiminde hastalığa tekrar yakalanabilir. Virüsün yapısı sürekli değiştiği için aşı içeriği her yıl yenilenmektedir. Bu nedenle her yıl aşı yaptırmak gerekir.

GRİP AŞISI KİMLERE YAPILMALIDIR?

Grip aşısı 6 aydan büyük herkese önerilir. Grip aşısı yaptırmada öncelikli olan gruplar şunlardır:

•  Gebeler,
•  6-59 ay arası çocuklar,
•  50 yaş üstü yetişkinler,

Kronik hastalığı olanlar: Astım dahil kronik akciğer hastalığı, diyabet, metabolik hastalıklar, kalp hastalığı, kronik karaciğer, kronik böbrek hastalığı, nörolojik hastalıklar,

Bağışıklığı baskılanmış hastalar,

• 6 ay-18 yaş arasında olup uzun süreli aspirin tedavisi alanlar,
• Obez kişiler (Yetişkinde vücut kitle indeksi 40’tan büyük olanlar),
• Özellikle 6 aydan küçük çocuklarla temasta bulunanlar,
• 5 yaş altı ve 50 yaş üstü kişilerle evde temaslı olanlar ve bu kişilere bakım verenler,
• Risk altındaki kişilerle yakın temaslı olanlar,
• Sağlık çalışanları.