Hemşirelik mesleğinin en önemli amacı uluslararası kalite standartlarında; birey, aile ve toplumun sağlığını korumak, geliştirmek, sürdürmek, etik ve mesleki ilkelerle bütünleşerek mükemmellik kültürünü yaşam biçimine dönüştürerek hemşirelik bakımını sunmaktır.
SANKO Üniversitesi Sani Konukoğlu Uygulama ve Araştırma Hastanesi Başhemşiresi Ceylan Özyılmaz, hemşireliğin ‘kadının şifa verici rolü’ ile başladığını söyledi.
Modern anlamdaki hemşireliğin Kırım Savaşı (1854- 1856) sırasında, Florence Nightingale ile başladığını anımsatan Özyılmaz, “Florence Nightingale Kırım Savaşı sırasında gece gündüz demeden, büyük bir fedakârlık ve özveri örneği göstererek çok sayıda askerin tedavisini üstlenen hemşiredir. Florence Nightingale’in doğum günü olan 12 Mayıs tarihi ‘Dünya Hemşireler Günü’ olarak kabul edilmiştir” dedi.
Türk Hemşireler Derneği’ne göre hemşireliğin, bireyin, ailenin ve toplumun sağlığını ve esenliğini koruma, geliştirme ve hastalık halinde iyileştirme amacına yönelik hemşirelik hizmetlerinin planlanması, örgütlenmesi, uygulanması; bu kişilerin eğitiminden sorumlu bilim ve sanattan oluşan bir sağlık disiplini olduğunu kaydeden Özyılmaz, hemşireliğin amacını şöyle anlattı:
“Hemşirelik mesleğinin en önemli amacı uluslararası kalite standartlarında birey, aile ve toplumun sağlığını korumak, geliştirmek, sürdürmek, etik ve mesleki ilkelerle bütünleşerek, mükemmellik kültürünü yaşam biçimine dönüştürerek hemşirelik bakımını sunmaktır.
Hemşireler üstlendikleri görevler bakımından topluma, mesleğine, meslektaşlarına ve sağlık kurumlarına karşı sorumludur. Bu sorumlulukları yerine getirmek için; bilim ve teknolojiyi kullanarak, sürekli eğitim, araştırma yaparak, yönetim danışmanlık ve liderlik rollerini etkin olarak yerine getirirler.”
HEMŞİRELİK YÖNETİMİ VE YÖNETİCİ HEMŞİRELER
Hemşirelik hizmetleri yönetimi süreci hakkında da bilgi veren Özyılmaz, “Bireyin sağlığının korunması, değerli kılınması, bozulduğunda tedavi edilmesi işlemlerinin, hemşirelik hizmetleri personel aracılığı ile sürdürülmesi, insan gücü ve maddi kaynakların sağlanması ve ekonomik biçimde kullanılmasıdır” diye konuştu.
ÜST DÜZEY YÖNETİCİ HEMŞİRE (BAŞHEMŞİRE)
Başhemşirenin, hastanenin amaçlarını gerçekleştirmek üzere hasta bakımı için gerekli hemşirelik hizmetlerinin en üst düzeyde sağlanmasından ve geliştirilmesinden sorumlu olduğuna dikkat çeken Başhemşire Özyılmaz, “Hemşirelik hizmetlerinin belirlenmesi, planlanması, koordinasyonu ve denetimini içermektedir. Başhekime bağlı olarak çalışır” ifadelerini kullandı.
Başhemşire Özyılmaz, başhemşireliğe bağlı olarak çalışan hemşire yönetici kadrosunu aşağıdaki gibi sıraladı:
- Supervisör Hemşire
- Eğitim Hemşiresi
- Enfeksiyon Kontrol Hemşiresi
- Yoğun Bakım Sorumlu Hemşiresi
- Kadın Doğum Sorumlu Hemşiresi
- Acil Servis Sorumlu Hemşiresi
- Dahiliye Servis Sorumlu Hemşiresi
- Kardiyoloji Servis Sorumlu Hemşiresi
- Kardiyovasküler Cerrahi Servis Sorumlu Hemşiresi
10.Transplantasyon Servis Sorumlu Hemşiresi
11.Cerrahi Servis Sorumlu Hemşiresi
12.Ameliyathane Sorumlu Hemşiresi
13.Sterilizasyon Sorumlu Hemşiresi
14.Pediyatri Servis sorumlu Hemşiresi
15.Hematoloji Servis Sorumlu Hemşiresi
16.Kemoterapi hemşiresi
17.Aşı Hemşiresi
18.Endoskopi Hemşiresi.
Başhemşire Özyılmaz, yönetici hemşirelerin;
* Gruplarla çalışabilme,
* Stratejik planlama,
* Çalışanları geliştirme,
* Değişim yönetimi,
* Stres yönetimi,
*Çalışanları güçlendirme,
* Politika yapabilme,
* Sistem düşünme,
* Risk alma gibi becerilere sahip olmaları gerektiğinin altını çizdi.
HEMŞİRELERİN GÖREV, YETKİ VE SORUMLULUKLARI
(19.04.2011 Yönetmelik)
Başhemşire Özyılmaz, hemşirelerin görev yetki ve sorumluluklarını şöyle anlattı:
* Her ortamda bireyin, ailenin ve toplumun hemşirelik girişimleri ile karşılanabilecek sağlıkla ilgili ihtiyaçlarını belirler ve hemşirelik tanılama süreci kapsamında belirlenen ihtiyaçlar çerçevesinde hemşirelik bakımını kanıta dayalı olarak planlar, uygular, değerlendirir ve denetler.
*Verilen hemşirelik bakımının kalitesini ve sonuçlarını değerlendirir, hizmet sunumunda bu sonuçlardan yararlanarak gerekli iyileştirmeleri yapar ve sonuçları ilgili birime iletir.
*Tıbbî tanı ve tedavi planın uygulanmasında; hekim tarafından, acil durumlar dışında yazılı olarak verilen tedavileri uygular, hastada beklenmeyen veya ani gelişen durumlar ile acil uygulanması gereken tanı ve tedavi planlarında müdavi hekimin şifahi tıbbi istemini kabul eder. Bu süreçte hasta ve çalışan güvenliği açısından gerekli tedbirleri alır.
*Hastaya lüzumu halinde uygulanmak üzere hekim tarafından reçete edilen tıbbî talepleri bilimsel esaslara göre belirlenen sağlık bakım, tanı ve tedavi protokolleri doğrultusunda yerine getirir.
*Tıbbi tanı ve tedavi işlemlerinin hizmetten faydalanana zarar vereceğini öngördüğü durumlarda, müdavi hekim ile durumu görüşür, hekim işlemin uygulanmasında ısrar ederse durumu kayıt altına alarak hekimin yazılı talebi üzerine söz konusu işlemi uygular.
*Tıbbî tanı ve tedavi girişimlerinin hasta üzerindeki etkilerini izler, istenmeyen durumların oluşması halinde gerekli kayıtları tutarak hekime bildirir ve gerekli önlemleri alır.
*Görevi teslim alacak hemşire gelmeden ve gerekli bilgiyi hasta başında sözlü ve yazılı olarak teslim etmeden ve doğal afet, toplu kazalar gibi olağanüstü durumlarda ise hemşireye olan ihtiyaç ortadan kalkmadan kurumdan ayrılamaz.
*Hemşirelikle ilgili eğitim, danışmanlık, araştırma faaliyetlerini yürütür. Mesleği ile ilgili bilimsel etkinliklere katılır. Toplumun, öğrenci hemşirelerin, sağlık çalışanlarının ve adaylarının eğitimine destek verir ve katkıda bulunur.
*Sağlık hizmetlerinin verildiği tüm alanlarda etkin bir şekilde görev alır, oluşturulan sağlık politikalarının yürütülmesinde, mevzuat çerçevesinde karar mekanizmalarına katılır.
*Hizmet sunumunda, hizmetten faydalananların bireysel farklılıklarını kabul ederek, insan onurunu, mahremiyetini ve kültürel değerlerini azami ölçüde göz önünde bulundurur.
*Tüm uygulamalarını kayıt altına alır.”
Ceylan ÖZYILMAZ
Başhemşire