İnfertilite (gebe kalamama) nedir?

İnfertilite, bir yıl boyunca düzenli ve korunmaksızın cinsel ilişkiye girilmesine rağmen gebeliğin oluşmamasıdır. İnfertilitenin nedenlerinin ve tedavi yollarının değerlendirilmesi açısından doktora erken başvurmak önemlidir.

Canlıların dünya üzerinde binlerce yıldır var olmaları ve yaşamlarına devam edebilmeleri, üreme yetenekleri ile doğrudan ilişkilidir.

Şu anda yeryüzünde yaşayan tüm bireyler atalarının genetik mirasını taşır. Bunu sonraki kuşaklara üreme yetenekleri sayesinde aktarabilirler. İnsanoğlu yeryüzünde bulunan canlılara göre pek çok konuda daha gelişmiş tür olmasına rağmen, üreme açısından diğerlerine göre daha zor çoğalmaktadır. Mesela kadınlar ayda bir defa yumurtlamakta ve yapılan çalışmalarda bu aylık döngü içerisinde maksimum gebe kalabilme şansları (fekundabilite) yüzde 25 oranında belirtilmektedir. 

Hâlbuki tabiatta pek çok canlıya bakıldığında çiftleşme dönemlerinde hemen hepsinin kolayca (neredeyse yüzde 100’e yakın oranda) gebe kaldığını bilmekteyiz. 

O halde insanların kimi zaman üreme konusunda sorunla karşılaşma ihtimalinin diğer canlılara göre daha fazla olması da beklenen bir durumdur, diyebiliriz. Dergimizin bu bölümünde hastanemizde üreme sorunları ile ilgili neler yapmaktayız sorusunu yanıtlamaya çalışacağım. 

Ne Zaman Doktora Başvurmalı?

Risk faktörü olmayan çiftlerde, en az bir yıl süresince düzenli ilişkiye rağmen gebelik olmamışsa doktora başvurulması gerekir. Şu durumlar varsa doktora daha erken başvurulmalıdır:

Kadınlar için;

• 35 yaş ve üzeri olup, altı ay ve daha uzun süredir gebe kalamama,
• 40 yaş ve üzeri olma,
• Düzensiz adet görme veya kendiliğinden adet olamama,
• Adette yoğun sancı,
• Bilinen üremeye engel hastalık öyküsü,
• Endometriozis/ Endometrioma (çikolata kisti) ya da pelvik enfeksiyon tanısı,
• Çok defa düşük yapması,
• Kanser tedavisi başlanmadan, tedavi öncesinde. 

Erkekler için;

• Sperm sayı, hareket ve şekline olumsuz etki edebilecek geçirilmiş enfeksiyon, travma, ameliyat, alkol-uyuşturucu-kimyasal (endüstriyel boya, uçucu gazlar vb.) maruziyeti, yoğun sigara tüketimi,
• Varikosel, testis travması, inmemiş testis öyküsü ya da cinsel fonksiyon bozukluğu öyküsü,
• Kanser tedavisi öncesi,
• Testis hacminin küçük olması ya da testis etrafında şişme,
• Ailede infertilite problemi öyküsü 

İnfertilite Sebepleri Nelerdir?

•   Erkek faktörü yüzde 40,
•    Yumurtlama bozuklukları yüzde 11,
•    Azalmış yumurtalık rezervi yüzde 10,
•    Tüp faktörleri yüzde 10,
•    Endometriozis yüzde 3,
•    Rahim faktörleri yüzde 1,
•    Çoklu faktörler yüzde 10,
•    Bilinmeyen yüzde 15.” 

İnfertil Çiftin Değerlendirilmesi ve Yapılan Testler Nelerdir?

İnfertilite nedenlerinin değerlendirmesine öncelikle hem kadın hem de erkeğe ait detaylı öykü süreci başlanır. Yaş, inferilite süresi, adet düzeni, bilinen hastalıklar, alışkanlıklar vb. ardından kadının fizik muayenesi ve ultrasonografisi yapılır. Daha sonra infertilitenin nedenini belirlemeye yönelik sperm testi, kan tetkikleri, rahim filmi (HSG), sonohisterografi vb. testlere geçirilir. 

İnfertilite Tedavi Seçenekleri Nelerdir? 

Tedaviye çoğunlukla saptanan nedenin tedavi edilmesi ile başlanır. Yumurtlama tedavisi, aşılama (intrauterin inseminasyon), laparoskopi / histeroskopi tedavileri, sperm sayı-hareket-şekil bozukluğuna yönelik androloji tedavileri (medikal tedavi, varikosel - TESE - TESA - PESA) ve tüp bebek tedavisi gibi pek çok tedavi yöntemleri bulunmaktadır. Hastanemiz İnfertilite ve Tüp Bebek Merkezi’nde gerek erkek gerekse kadına yönelik tüm tedaviler yapılmaktadırı. 

Tüp Bebek Tedavisindeki Süreç Nasıl İşlemektedir?

Yapılan değerlendirmeler sonucunda tüp bebek tedavisine karar verildikten sonraki aşama, kadında çoklu foliküler (yumurtalıktaki içi sıvı dolu, üzüm şeklindeki yapılar) gelişim sağlamak için yüksek doz yumurta geliştirici iğnelere başlanır. 

Aralıklı olarak ultrason incelemesi yapılır ve kan değerleri kontrol edilir. Ardından foliküller belli bir sayı ve büyüklüğe ulaştığında yumurta olgunlaştırma iğnesi yapılarak belirlenen gün ve saatte OPU (oosit pick up - yumurta toplama) işlemine geçirilir.