Çeşitli sebeplerden dolayı lenfatik sistemin bütünlüğünün bozulması sonucu proteinden zengin sıvının hücreler arası boşluklarda birikmesi ile kendini gösteren bir hastalık tablosudur. Lenfödem başlarda sadece dokuda şişlik oluşması şeklinde iken, tedavi edilmediği taktirde ilerleyerek cilt bozulmaları ve yaraların eşlik ettiği bir tabloya dönüşür.
Lenfödem kronik, ilerleyici bir hastalıktır. Şişen vücut bölgesinin ebatı genişler, ağırlığı artar ve doku beslenmesi bozulduğu için ciltte bozulmalar oluşur. İleri evrelerinde yaralar açılır. Büyüyen vücut bölgesi estetik açıdan görünümü bozar, hareketi engeller, eklem ağrılarına neden olur ve sonuçta günlük yaşam aktivitelerini zorlaştırır ve yaşam kalitesi düşer.
Lenfödemin en önemli belirtisi şişliktir. Başlarda dinlenme ile geçen ama zamanla kalıcı hale gelen ve doku sertleşmesinin eşlik ettiği şişlik, lenfödemden şüphelenmek için yeterlidir. Bunun yanında hastanın hikayesi çok önemlidir. Lenfödem en sık kol ve bacakta ortaya çıkarken; gövde, baş-boyun bölgesi ve genital bölgede de gelişebilir.
Birden fazla bölgenin aynı anda etkilenmesi de söz konusu olabilir. Erken evrede etkilenen alandaki şişlik ve hasta hikayesi teşhis için en önemli iki kriterdir. Bunun yanında USG, venöz doppler USG, lenfosintigrafi gibi görüntüleme yöntemleri ile teşhis konulabilir.
Hekiminiz semptomlarınızı, tıbbi geçmişinizi ve vücudunuzun etkilenen bölümünü değerlendirir ve tanıyı kesinleştirmek için tetkiklerden bir ya da birkaçını isteyebilir.
Günümüzde lenfödem de tedavi yöntemi olarak en yaygın kullanılan ve geçerli yöntem Kompleks Boşaltıcı Fizyoterapi (KBF) programıdır. Bunun yanında son yıllarda değişik cerrahi yöntemler geliştirilmiştir. Fakat bu cerrahi yöntemlerin başarıya ulaşabilmesi için mutlaka KBF ile desteklenmesi gerekmektedir.
KBF, uluslararası sertifikasyon programları ile uygulama yetkinliği kazanmış fizyoterapistler tarafından uygulanmaktadır.
KBF, manuel lenf drenajı, cilt bakımı, basınç uygulaması ve egzersizden oluşan bir tedavi protokolüdür. Bu 4 parametre her tedavi seansında uygulanmalıdır. KBF uygulaması yoğun faz ve koruma fazı olmak üzere iki fazda uygulanmaktadır;
Yoğun faz lenfödemin indirilmesi için manuel lenf drenajı, cilt bakımı, kompresyon bandajı uygulaması ve terapatik egzersizin fizyoterapist tarafından uygulandığı fazdır. Aynı zamanda bu dönemde hastaya manuel lenf drenajı, bandajlama, bası giysisinin kullanımı ve egzersizler konusunda eğitim verilir. Lenfödemin şiddetine göre 10-30 seans arası sürebilir.
Koruma fazı olarak da adlandırılan ikinci aşamada ise yoğun fazda elde edilen kazanımların korunması ve/veya arttırılması için hasta tarafından drenaj ve basınç uygulamasının yapıldığı dönemdir. Bu aşamada hasta kendisine özel dizayn edilmiş ve örülmüş bası giysisi kullanılır. Koruma fazı mevcut koşullarda ömür boyu sürmektedir.
KBF etken fark etmeksizin (primer/sekonder lenfödem) bütün lenfödem tablolarında kullanılan bir tedavi yöntemidir.
Amacımız basit önlemlerle bireyi yaşanabilecek olumsuzluklara karşı korumak ve yaşam kalitesini arttırmaktır.
Bu hususta bireylerin günlük yaşamda genel olarak dikkat etmesi gereken noktalar:
Detaylı bilgi, değerlendirme ve tedavi için hastanemize başvurabilirsiniz.
SANKO Üniversitesi Hastanesi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
Güncelleme Tarihi:2023-09-27 08:53:04