Spastisite, genellikle beyindeki veya omurilikteki kas hareketini kontrol eden sinir yollarındaki hasardan kaynaklanmaktadır. Botoks, spastisite gibi çeşitli nörolojik sorunlarda görülen istemsiz kas kasılmaları tedavisinde kullanılabilmektedir.
Spastisite; Omurilik yaralanması, Multipl Skleroz (MS), Serebral Palsi, felç, beyin veya kafa travması, Amyotrofik Lateral Skleroz (ALS), kalıtsal spastik paraplejiler ve metabolik hastalıklar sonucu ortaya çıkabilmektedir.
Spastisite belirtileri arasında hipertonisite (Artan kas tonusu), klonus (Hızlı kas kasılmaları), abartılı derin tendon refleksleri, kas spazmları, makaslama (Bacakların istemsiz çaprazlanması) ve sabit eklemler (Kontraktürler), sürekli kas sertliği, spazmlar ve ağrılı olabilen istemsiz kasılmalar, ağrı veya rahatsızlık, daha az işlev görme yeteneği, bakım ve hijyen sorunları, anormal duruş sayılabilmektedir.
Kemik ve eklem deformiteleri, spastisite derecesi, hafif kas sertliğinden şiddetli, ağrılı ve kontrol edilemeyen kas spazmlarına kadar değişmektedir. Çocuklarda spastisite büyüme sorunlarına, ağrılı ve deforme eklemlere ve sakatlığa neden olabilmektedir.
Spastisite, hastanın fonksiyonlarını kısıtlıyorsa, bakımını engelliyorsa, ağrılara ve eklemlerde kontraktür denen kalıcı kısıtlılıklara yol açıyorsa tedavi edilmelidir. Spastisite tedavisinde çeşitli ilaçlar, özel cihazlar ve kişiye özel egzersizleri içeren rehabilitasyon programı uygulanır. Bu tedavilerle düzelmeyen durumlarda botoks enjeksiyonları planlanır.
‘Botoks’ olarak bilinen botulinum toksini, spastisite veya distoni gibi çeşitli nörolojik sorunlarda görülen istemsiz kas kasılmaları tedavisinde ve tedaviye yanıtsız ağrılı kas kasılmalarında kullanılmaktadır. Botox, sinirler ve kaslar arasındaki kasın kasılmasını veya gerilmesini sağlayan kimyasal sinyali bloke ederek çalışır. Bu, ağrı ve kas sertliği dahil olmak üzere spastisite semptomlarından güvenilir bir rahatlama sağlar.
Botoksun günümüzde son derece güvenli laboratuvarlarda üretilmektedir, botoksun çok düşük dozlarda uygulandığını, ilacın sadece uygulandığı bölgede etkili olduğunu ve vücutta sistemik bir etkiye yol açmaktadır.
Botoks enjeksiyonunun uygulandığı durumlar:
Botoks işlemine başlamadan önce enjeksiyonun uygulanacağı bölgeye 20-30 dakika öncesinden ağrı kesici krem sürülmektedir, Ardından ince bir iğne yardımıyla önceden belirlenen kasa girilir. Hastanın kilosu ve uygulama yapılan kasın büyüklüğüne göre hesaplanan doz, steril koşullarda enjekte edilir. Çocuklarda dahi genellikle genel anestezi gerekmemektedir.
Botoks uygulaması etkinliğinin 3’üncü günde başladığını ve 10’uncu günde maksimum düzeye ulaşmaktadır, etki 3-24 ay sürebilir. Uygulama, 3 aydan önce tekrarlanmaz. Botoks uygulamasının önemli bir yan etkisi bulunmamaktadır. Enjeksiyon yerinde morluk ve hafif ağrı dışında, çok nadiren grip benzeri bulgular ve alerjik reaksiyonlar görülebilmektedir.
Spastisite tedavisinde botoks uygulaması yan etki açısından güvenli, hastaların ağrısını azaltan, fonksiyonelliği ve yaşam kalitesini artıran, uzun süreli etkinlik sağlayabilen akılcı bir yöntemdir. Spastisite tedavisinde botoks uygulamalarının etkili ve güvenli bir şekilde yapılmaktadır.
SANKO Üniversitesi Hastanesi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
Güncelleme Tarihi:2024-10-22 16:41:11